Introductie van de HPV-test als primaire screeningstest voor de opsporing van baarmoederhalskanker in België

Wat verandert er voor de patiënt?

Patiënten tussen 30 en 64 jaar oud krijgen nog steeds een gynaecologisch onderzoek met uitstrijkje zoals voorheen maar wel om de vijf jaar en niet meer om de drie jaar. Om te voorkomen dat na een positieve primaire screeningstest opnieuw een staal moet worden afgenomen, gebruikt de arts een specifieke cervixwisser zodat beide onderzoeken (primaire screening en indien nodig reflextest) op hetzelfde staal mogelijk zijn.
De afname van het cervicovaginale staal gebeurt bij de huisarts of gynaecoloog die voor deze afname geen supplement of persoonlijk aandeel mogen aanrekenen (er is wel remgeld verschuldigd voor de raadpleging).

Er is geen persoonlijk aandeel verschuldigd noch voor de primaire HPV-test noch voor de eventuele opvolgcytologie-test die in het laboratorium worden uitgevoerd. Het laboratorium  mag ook geen supplementen aanrekenen.

In het kader van de georganiseerde screening is er geen terugbetaling voorzien voor een co-test (een gecombineerde HPV- en cytologietest zonder het resultaat van de primaire test af te wachten) aangezien de meerwaarde wetenschappelijk niet werd aangetoond.

Wie wordt wanneer gescreend?

Er is geen terugbetaalde screeningstest meer onder de 25 jaar.

Voor personen tussen de 25 en de 29 jaar blijft een cytologisch onderzoek om de drie kalenderjaren aangewezen als screeningstest en terugbetaald. In deze leeftijdsgroep komen HPV-infecties frequent voor maar ze verdwijnen meestal spontaan. Bij een primaire HPV-screening zouden in deze groep veel vals-positieve resultaten bekomen worden, wat zou leiden tot onnodige aanvullende onderzoeken en overbehandeling.

Voor personen tussen de 30 en de 64 jaar wordt er primair gescreend met HPV om de vijf kalenderjaren, dat is eveneens terugbetaald. High-risk HPV-types 16 en 18 worden verplicht opgespoord. Bij een positief resultaat wordt er bijkomend cytologie uitgevoerd en wordt het triage-algoritme gevolgd met al dan niet een colposcopisch onderzoek.

Na de leeftijd van 64 jaar kan éénmalig een terugbetaalde inhaal- of een exitscreening gebeuren indien in de voorafgaande 10 jaren geen screening meer werd terugbetaald. Co-testing is hier aangewezen omdat de kwaliteit van de cytologie met de leeftijd afneemt.

Wat verandert er voor artsen?

Huisartsen: extra code voor de afname van de wisser bij symptomen of hoogrisicogroepen naast de twee bestaande codes voor screening en opvolging

Gynaecologen: extra code voor de afname van de wisser bij symptomen of hoogrisicogroepen naast de twee bestaande codes voor screening en opvolging

Indien er wordt getest buiten het reguliere testschema

1. bij symptomen
2. bij hoogrisicogroepen
3. of bij tijdelijk hoog risico  

moet de voorschrijvende arts een notificatieformulier bezorgen aan de verzekeringsinstelling van de verzekerde.

Wat verandert er voor laboratoria?

De HPV-test kan worden uitgevoerd in laboratoria voor klinische biologie en voor pathologische anatomie.

De cytologie-test kan worden uitgevoerd in de laboratoria voor pathologische anatomie.

Voor de HPV-test en de cytologie is er geen persoonlijk aandeel en mogen laboratoria geen supplementen aanrekenen.